Phụ gia thực phẩm là gì? Lưu ý khi sử dụng phụ gia thực phẩm

Phụ gia thực phẩm ngoài việc được biết đến như yếu tố làm bữa ăn thêm đậm đà mà chúng còn có tác dụng trong việc bảo quản thực phẩm. Chúng ra đời từ rất lâu và mang một giá trị đến ngày này – một giá trị sơ khai cho việc bảo quản và chế biến thực phẩm. Đến thời điểm hiện tại, phụ gia thực phẩm có mặt hầu hết trong mọi gia đình và cả các nhà máy…Vậy phụ gia thực phẩm là gì? Chúng có những đặc trưng riêng biệt nào? Cùng mình tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Phụ gia thực phẩm là gì?

Các loại phụ gia thực phẩm được sử dụng phổ biến

Phụ gia thực phẩm là mọi loại chất mà bản thân chúng không được sử dụng độc lập như một thực phẩm thông dụng, cũng không là thành phần chính của thực phẩm và không mang giá trị lớn về mặt dinh dưỡng. Tuy nhiên, nó đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy thực phẩm đạt chất lượng tối ưu ở khâu chế biến, xử lý và đóng gói hoặc là một yếu tố ảnh hưởng đến tính chất của thực phẩm như dẫn xuất để đảm bảo an toàn thực phẩm và thực hiện một số mục đích kỹ thuật nhất định.

Ứng dụng của phụ gia thực phẩm

Trong lĩnh vực chế biến và bảo quản thì phụ gia thực phẩm đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Nhờ đó mà bất cứ quy mô sản xuất từ nhỏ đến lớn hay hộ gia đình đều lưu trữ loại phụ gia này. Dưới đây sẽ là một số ứng dụng cơ bản của phụ gia thực phẩm:

Đối với công nghệ

• Phụ gia thực phẩm tăng cường việc cải thiện các quy trình công nghệ và đơn giản hóa các bước khi chế biến. Nhờ đó mà năng suất chất lượng sản phẩm đều tăng đi đôi với việc tiết kiệm được thời gian sản xuất. Một số tính chất được cải thiện có thể được kể đến như độ dai, độ xốp, độ dẻo, độ ổn định của sản phẩm
• Chúng còn có khả năng thay thế các nguyên liệu nhất định có giá thành cao, nên sẽ tăng lợi nhuận về mặt giá cả

Đối với sản phẩm

Một số hạn chế khi sử dụng phụ gia thực phẩm

• Thứ nhất, là tăng giá trị về yếu tố cảm quan. Bởi vì sẽ tăng giá trị thực phẩm bằng việc áp dụng các chất nhũ hóa hay tạo gel cho sản phẩm. Tăng độ thu hút cho khách hàng khi sản phẩm đa dạng và đáp ứng nhiều nhu cầu cho người tiêu dùng nhờ vào chất tạo màu, chất ổn định, chất tạo hương…
• Thứ hai, có khả năng chống các vi sinh vật gây ngộ độc cho thực phẩm nhờ vào việc sử dụng chất chống oxy hóa để ức chế hình thành độc tố. Đồng thời, giữ vững lượng giá trị dinh dưỡng hạn chế thiếu hụt dinh dưỡng trong sản phẩm.
• Thứ ba, tăng hàm lượng dinh dưỡng có trong thức ăn. Bởi vì, khi chịu tác dụng của nhiệt khi chế biến đều sẽ làm giảm lượng dinh dưỡng có trong đó. Phụ gia thực phẩm sẽ có tác dụng lấp đầy phần thiếu hụt bằng việc cung cấp thêm nhiều dưỡng chất.
• Thứ tư, giúp bảo quản và giữ gìn tốt sản phẩm do ngăn ngừa được hoạt động của vi sinh vật, vi khuẩn trong khoảng thời gian dài bảo quản.
• Cuối cùng, tăng cường sự đa dạng hóa sản phẩm để sản xuất ra nhiều loại từ thực phẩm ăn nhanh tiện lợi, thực phẩm ít béo…nhưng vẫn đảm bảo về mặt cấu trúc và hương vị vốn có.

Một số hạn chế khi sử dụng phụ gia thực phẩm

Nếu không ứng dụng phụ gia thực phẩm một cách khoa học và đúng cách sẽ dễ dẫn đến một số tình trạng dưới đây

• Lượng dư thừa chất phụ gia có trong thực phẩm và sức khỏe. Do sử dụng quá liều lượng, thao tác pha trộn sai cách…dễ gây ra rối loạn và ngộ độc, nguy hiểm hơn là ảnh hướng đến tính mạng.
• Chịu ảnh hướng của một số chất độc hóa học có trong phụ gia dễ ảnh hưởng đến một số đối tượng nhạy cảm với chất hóa học.

Top những phụ gia thực phẩm nên và không nên sử dụng

Top những phụ gia thực phẩm nên và không nên sử dụng

Nên

• Chất bảo quản: nhằm gia tăng thời gian sử dụng sản phẩm vì ức chế được sự sinh trưởng của vi sinh vật. Nhờ đó mà cũng hạn chế được chi phí xử lý hay mua sản phẩm mới. Có hai loại chất bản quản là chất bảo quản tự nhiên và chất bảo quản nhân tạo.
• Phẩm màu: thường góp phần tạo nên màu sắc đa dạng cho cách món ăn được bắt mắt hơn. màu số 1 0 Brilliant Blue, màu số 2 – Indigo Blue, màu thực phẩm được công nhận là màu số 3 – Erythrosine, màu số 5 – Tartrazine, màu số 6 – Sunset Yellow, màu số 40 – Allura Red,
• Chất ổn định: với công dụng duy trì mức độ tự nhiên đồng nhất của sản phẩm như trong sữa và bánh kẹo. Chất ổn định phổ biến là:  E401, E409, E418, E410, E471.
• Chất làm nở: tên gọi là đặc trưng của loại chất phụ gia này, giúp cho các loại hỗn hợp bột thêm xốp và dẻo. Có 3 loại bột nổi phổ biến bao gồm: men nở, muối nở và bột nở. Với men nở đó là chất có sự tồn tại của sinh vật để tăng cường khả năng lên men, muối nở tăng sự dẻo xốp của bánh và bột nỡ có chứa muối nở, tinh bột , axit.
• Chất tạo hương: với chức năng cải thiện một số hương vị bị thất thoát trong quá trình chế biến. Đối với chất tạo hương tự nhiên có nguồn gốc từ động thực vật nhờ vào quy trình vi sinh, enzyme hóa, xử lý để thu được.

Không nên

• Chất kháng sinh tồn tại ở các sản phẩm từ sửa: bởi vì sẽ hủy những kháng thể có sẵn trong cơ thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.
• Thành phần hóa học có ở các loại thức ăn nhanh đóng hộp: đây là tác nhân nguy hiểm dẫn đến hình thành các tế bào ung thư.
• Trong các loại gia vị có thành phần natri: làm cho cơ thể luôn ở trạng thái đầy hơi, ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch, thân…
• Loại đường fructose có trong thực phẩm đóng gói và nước ngọt: loại đường này sẽ làm cho các oxit nitric ức chế sản sinh làm cho mạch máu bị co thắt gây nguy hiểm.
• Đường nhân tạo Acesulfame – K: là yếu tố gây ung thư cho người dùng.
• Các loại mỡ tổng hợp gây ra tình trạng bệnh ở đường ruột như đầy hơi, tiêu chảy, khó tiêu..

Lưu ý khi lựa chọn và sử dụng phụ gia thực phẩm

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả sử dụng, người dùng cần lưu ý:

• Phụ gia thực phẩm phải có mặt trong giới hạn Bộ y tế cho phép sử dụng.
• Luôn đảm bảo quá trình duy trì chất dinh dưỡng có lợi trong các thực phẩm
• Cần hiểu rõ đặc tính của chúng trước khi sử dụng chẳng hạn như: giới hạn tối đa sử dụng thực phẩm, sự tương thích của phụ gia đối với từng sản phẩm, đạt độ tinh khiết nhất định.
• Có nguồn gốc và xuất xứ rõ ràng, tuyệt đối không sử dụng phụ gia quá hạn.
• Bảo quản đúng cách tránh các ảnh hưởng xấu từ bên ngoài.

Bài viết đã chia sẻ một số thông tin cơ bản như tìm hiểu phụ gia thực phẩm là gì, ứng dụng của phụ gia cùng một số yếu tố có liên quan khác. Hy vọng đây sẽ là những thông tin hữu ích dành cho bạn.